رفتارهای خوب برای فرزندپروری و تربیت
- تلاش کنیم تا پیش اعضای خانواده مون بیشتر از بقیه خوش اخلاق باشیم. اینجوری اعضای خانواده هم یاد می گیرن خوش اخلاق باشن و این خانواده مایه آرامش می شه.
- سر سفره، برای تشکر از آشپز، منتظر تمام شدن غذا نباشیم. هر وقت که احساس کردیم غذا خوشمزه است، از آشپزش تشکر کنیم.
- وارد منزل که میشیم هرقدر که خسته یا ناراحت هستیم با انرژی سلام کنیم. رفتار لحظه ورود ما روی رفتار اعضای خانواده موثره.
- صبح قبل از بیرون اومدن از خونه، با صدای بلند با همه خداحافظی کنیم و برای همه اعضای خانواده، روز خوب و پر برکت آرزو کنیم.
- هنگام ورود خانه قبل از فرزندان تان، ابتدا با همسرتان گرم بگیرید تا احترام به همسر را به آن ها بیاموزید
- وقتی می خوایم چیزی رو به کودکی یاد بدیم، حتماً با مهربونی این کارو بکنیم، نه با داد و فریاد.
- هیچ وقت کار اشتباه کودک رو جلوی خودش برای کس دیگه ای بازگو نکنیم.
- وقتی با بچه های همسایه یا رفیق می رسیم منتظر نشیم اون سلام کنه، اول ما بهش سلام کنیم. بچه ها این رفتار رو از ما یاد می گیرن.
- هیچ وقت یه بچه رو پیش بقیه بچه ها و توی جمع دوستاش دعوا نکنیم.
- هر وقت توی جمع و مهمونی یه بچه ای سمتمون اومد، اون رو پس نزنیم. یه چند دقیقه باهاش بازی و خوش و بش کنیم.
- اجازه ندیم بچه های کوچک صحنه های قربانی کردن گوسفند، مرغ و …. ببینن. اینجوری ممکنه دیگه گوشت و مرغ نخورن.
- در روزهای عید سعی کنیم کمتر بچه ها رو دعوا کنیم. اگر هم کار اشتباهی کردن، زودتر از دفعه های قبل اونها رو ببخشیم. بچه ها می فهمن به خاطر عید این برخورد رو می کنیم و اینجوری خاطره عید براشون شیرین تر میشه.
- الان که فصل خرید لوازم التحریره، سعی کنیم برای بچه ها وسایل رو از نوع و برندی تهیه کنیم که اونها رو خیلی با بقیه همکلاسیهاشون متفاوت نکنه.
- بد نیست صبحها از بچه ها خصوصاً بچه های دبستانی بپرسیم «امروز قراره چی کارا توی مدرسه انجام بدی؟». و بعد کمکشون کنیم تا برنامه های روزشون رو در مدرسه برامون بگن. اینجوری بچه ها برنامه ریزی و هدفگذاری رو کم کم یاد می گیرن و بهش عادت می کنن.
- توی راه مدرسه، بذاریم بچه ها کیفشون رو خودشون حمل کنن. ما به جای اونها، کیفشون رو براشون حمل نکنیم. این جوری از همین الان یاد می گیرن مسئولیت وسایل و کارهاشون رو خودشون به عهده بگیرن.
- بد نیست که از همین اول سال، برای استفاده بچه ها از گوشی و تبلت و …، قوانین خانگی بذاریم. مثلا روزی
- یک ساعت از ساعت ۶ تا ۷٫ البته بهتره که در مورد ساعتش، با خودشون مشورت کنیم و نظر خودشون رو لحاظ کنیم. حتماً بر اجرای این قانون هم نظارت کنیم. اینجوری بچه ها هم قانون گذاری و قانون پذیری رو یاد می گیرن و هم از آفتهای حضور بیش از اندازه در فضای مجازی در امان خواهند بود.
- برای بچه ها یک میزان مشخصی پول تو جیبی هفتگی یا ماهانه تعیین کنیم و کمکشون کنیم که بتونن اون رو مدیریت کنن. اینکه بچه ها هر وقت پول خواستن بهشون بدیم باعث میشه یاد نگیرن که چطور باید بین نیازهاشون اولویت گذاری کنن.
- سعی کنیم کارهای خوب حتی کوچک بچه ها رو ببینیم و به خاطرش تشویقشون کنیم. حتی با یه جمله یا یه لبخند. بچه ها اینجوری میفهمن که ما حواسمون بهشون هست.
- سعی کنیم، مسئولیت پذیری به فرزندان رو با سپردن مسئولیتهایی که براشون خوشاینده شروع کنیم. شاید شروع مسئولیت سپاری با «گذاشتن زباله ها آخر شب، دَم ِدَر» و یا «شستن ظرفهای شام» چندان مناسب نباشه!
- سعی کنیم توی فضای واقعی به بچه هامون لایک بدیم تا اونها توی فضای مجازی واسه لایک گرفتن، هر کاری نکنن. این یعنی به کارهایی که میکنن، به موقع بازخورد خوب بدیم و بهشون بفهمونیم که دیدیمشون.
- سعی کنیم تا حد اضطرار، ابزار دیجیتال رو برای فرزندان توسعه ندیم. اگر کارشون با لپ تاپ راه میفته، تبلت دستشون ندیم. یا اگر تبلت رو برای کاری نیاز دارن، کنارش گوشی هوشمند براشون نگیریم و …
- پیش بچه ها از تموم شدن تعطیلات و آغاز دوباره کار و تلاش گلایه و شکوه نکنیم. اینجوری شروع کردنِ دوباره تحصیل برای بچه ها به یک تجربه تلخ تبدیل میشه.
- سعی کنیم از خطاهای کوچک فرزندان چشم پوشی کنیم و به روشون نیاریم. گاهی گیر دادن به اینجور خطاهای کوچیک باعث جر و بحثهای بزرگ میشه و در نهایت حرمتهای بین والدین و فرزندان رو خدشه دار می کنه.
- سعی کنیم از خطاهای کوچک فرزندان چشم پوشی کنیم و به روشون نیاریم. گاهی گیر دادن به اینجور خطاهای کوچیک باعث جر و بحثهای بزرگ میشه و در نهایت حرمتهای بین والدین و فرزندان رو خدشه دار می کنه.
- برای فرزندانمون توی تلگرام، ترجیحاً جوک نفرستیم. بیشتر از این که موجب صمیمیت بشه، ممکنه حریمها رو بشکنه
- هر وقت توی آشپزخونه مشغول کار بودیم و یه دفعه دخترمون به یه بهانه ای اومد چیزی پرسید، ردش نکنیم. احتمالا میخواد باهامون حرف بزنه منتظره ازش بپرسیم چه خبر.
- جلوی بچه ها، ما پدر و مادرها با هم جر و بحث نکنیم. اقتدارمون ممکنه کم بشه.
- در جمع کوچیک خانواده، از سفره یکبار مصرف استفاده نکنیم. چون با سفره یکبار مصرف بچه ها یاد نمی گیرن که تمیز و مرتب غذا بخورن و توی سفره نریزن.
- وقتی برای ناهار و شام دنبال گزینه می گردیم، نظر بچه ها رو هم بپرسیم. این جوری احساس می کنن
- بزرگ شدن.
- وقتی از کوچکترها کار ناپسندی میبینیم، نگیم “ما که سن و سال شما بودیم…”. نوجوان به این عبارت خیلی حساسه
- و ناراحت میشه.
- سعی کنیم جواب سوال فرزندان رو اگر هم نمی دونیم جلوی خودشون از توی کتاب پیدا کنیم، نه از
- توی اینترنت.
- وقتی کودکی برای ما یه اتفاق معمولی رو با هیجان تعریف می کنه، ما هم مثل خودش هیجان زده بشیم
- گاهی که با بچه ها می ریم خرید، بد نیست که خودمون کنار بایستیم و از بچه ها بخواهیم خرید رو انجام بدن. اینجوری احساس می کنن بزرگ شدن.
- جلوی مهمونها، از بچه ها ایراد نگیریم و تنبیهشون نکنیم. اعتماد به نفسشون خیلی آسیب می بینه.
- مایحتاج روزمره بچه ها رو که می شه وقتهای دیگه هم بهشون داد، به عنوان
- هدیه تولد بهشون ندیم.
- اگر قولی به بچه ها میدیم، برای عمل بهش بهانه نیاریم و انجامش بدیم. اینجوری بچه ها هم یاد میگیرن به قولشون عمل کنن
- با بچه ها با طعنه و کنایه حرف نزنیم. حرفمون رو شفاف بهشون بگیم تا راحت تر متوجه بشن و به یاد بسپرن.
- اگه فرزندمون سوالی پرسید که جوابش رو نمی دونستیم، بگیم الان نمی دونم ولی می گردم جوابش رو برات پیدا می کنم. جواب سربالا ندیم. اینجوری اعتماد بچه ها به ما پا برجا می مونه.
- اگر برای بچه ها گوشی می خریم، گوشی رو به عنوان یک وسیله شخصی اونها به رسمیت بشناسیم. حتی المقدور بدون اجازه گوشی بچه ها رو جستجو نکنیم.
- پیش بچه ها از فامیلها بدگویی نکنیم. هم بچه ها بدگویی کردن رو یاد میگیرن، هم نسبت به فامیل بدبین می شن و اعتمادشون رو به اونها از دست میدن.
- پیش بچه ها از وضعیت کشور خیلی بدگویی نکنیم. اونها نسبت به آینده و کشورشون بدبین می شن و وقی بزرگ می شن کمتر انگیزه برای اصلاح خواهند داشت.
- تا وقتی مجبور نشدیم برای بچه ها گوشی و تبلت و … نخریم. اگر هم مجبور شدیم، تبلت یا وسیله بازی که نیازی به سیم کارت نداشته باشه بهتره.
- دوستان فرزندمان را بشناسیم. اما مستقیم در موردشان اظهار نظر نکنیم
- مسئولیت دادن به فرزندان را از مسئولیتی شروع کنیم که دوست دارند. مسئولیت بردن زباله آخر شب، برای شروع خوب نیست.
- سعی کنیم کارهای خوب حتی کوچک بچه ها رو ببینیم و به خاطرش تشویقشون کنیم. حتی با یه جمله یا یه لبخند. بچه ها اینجوری میفهمن که ما حواسمون بهشون هست.
- به جوانها فرصت بدیم تا تواناییهای خودشون رو ثابت کنن. جایی که می شه کاری رو به اونها سپرد حتما این کار رو بکنیم.
- اگه دور و برمون جوان داریم و برامون کاری پیش میاد و نیاز به مشورت داریم، اول از اونها هم مشورت بگیریم. گاهی ذهن اونها برای متفاوت فکر کردن و راه حل دادن بهتر کار می کنه.
- سعی کنیم اولین دوست صمیمی یه نوجوان بشیم. اینجوری شاید کمک کنیم لااقل یه دوست ناباب از حلقه دوستانش کم بشه.
- اگه تجربه ای، آموزه ای، چیزی داریم که به یه جوون یاد بدیم، سعی کنیم باهاش رفیق بشیم. دل جوون مال کسی می شه که باهاش رفیق صمیمی بشه، نه اینکه نصیحتش کنه.
- وقتی یه جوان رو با یه ظاهر آراسته و مرتب می بینیم، حتما بهش بازخورد مثبت بدیم تا از سر و وضع مرتبش بیشتر انرژی بگیره.
- اگه یه جوانی کار اشتباهی کرد، هر چقدر هم که سرزنشش کنیم ولی یه راه واسه پذیرش عذرخواهیش بذاریم و اگه معذرت خواست، بپذیریم. نه این که خیلی توی دعوا کردنش سرسختی کنیم.
- کمد لباسها و وسایل نوجوان، حریم شخصی اوست. بدون اجازه در آن را باز نکنیم.
- موقع وارد شدن به اتاق نوجوان، حتماً در بزنیم و اجازه بگیریم.
- روزهایی که نتیجه کنکور منتشر شده، اگر محیط کارمون جوری هست که نوجوان بتونه بیاد ببینه و با رشته ای آشنا بشه، بهشون اجازه بدیم بیان. اینجوری میتونیم به تصمیم گیری بهتر اونها کمکی کرده باشیم.
- روزهایی که نتیجه کنکور منتشر شده، اگر نوجوانی از ما در مورد شغلمون پرسید، وافعیتها رو براش بگیم. نه خیلی سیاه و نه خیلی سفید. بچه ها با نظرات ما می خوان واسه یه عمر، انتخاب کنن.
- نتایج کنکور که اعلام شد از کسی رتبه ش رو نپرسیم. شاید دوست نداشته باشه بگه. فقط براش آرزوی موفقیت کنیم.
- هر وقت میریم ماشین رو بنزین بزنیم یا ماشین رو می بریم کارواش، پسر نوجوانمون رو با خودمون ببریم. توی این فرصتها کلی میشه باهاشون حرفای مردونه زد.
- سعی کنیم اگه دانش آموزی یا دانشجویی توی اطرافیان و اقوام موفقیتی کسب کرد، حتما بهش تبریک بگیم و اگر تونستیم بهش هدیه ای هم بدیم.
- سعی کنیم هیچ وقت نوجوانهای دانش آموز و جوانهای دانشجو رو توی اطرافیان و فامیل به خاطر یه کار اشتباه ضایع نکنیم و توی جمع به روشون نیاریم. این کار روی اعتماد به نفسشون آثار خیلی بدی خواهد داشت.
- یکی از بهترین کارهای خیری که میشه کرد، کمک به نوجوانان و جوانان دانش آموز و دانشجویی هست که دستشون تنگه و به سختی درس می خونن. اثر این کار خیر رو شاید خودمون نبینیم، اما بچه هامون و آیندگان قطعاً خیرش رو می بینن.
- سعی کنیم وقتی نوجوانها و جوانها رو از آتیش بازی و نرفه بازی منع می کنیم، یک کار و یا یک هیحان جایگزین بی خطر هم بهشون معرفی کنیم. مثل جشنهای توی محله، مهمونیهای خانوادگی و … . اینجوری توصیه های ایمنی رو هم از بزرگترها بهتر می پذیرند.
